SAMOZWAŃCZE KONSULATY JAKO ŚWIADECTWO ODBIORU NOWEGO POGRANICZA

Abstract

Artykuł prezentuje nowatorski zbiór Samozwańcze
konsulaty. Rzecz o emocjonalnym
stosunku Niemców i Polaków do tego
samego skrawka ziemi (Witnica-Gorzów
2013). Jego koncepcję opracował Zbigniew
Czarnuch – mieszkaniec ziemi przyłączonej
do Polski po drugiej wojnie światowej,
historyk regionu, działacz społeczny, założyciel
Parku Drogowskazów i Kamieni Milowych
Cywilizacji w Witnicy. Jest on także
jednym z autorów tekstów zamieszczonych
w analizowanym tomie. Samozwańcze konsulaty
można traktować jako przykład jednego
ze sposobów oglądu miejsc obecnego
województwa lubuskiego. W drugiej połowie
lat czterdziestych XX wieku w efekcie
ustaleń konferencji w Jałcie i Poczdamie i
wiążących się z nimi wielkimi migracjami
całych społeczności powstały na tych terenach
nowe układy kulturowe, tworzące
nowe pogranicza. Prezentowana w Samozwańczych
konsulatach perspektywa opisu
przestrzeni styków różnych kultur skłania
do rozwinięcia dotychczasowych analiz
teoretycznych klasyfi kujących metody interpretacji
pograniczy. W artykule pojawia się
propozycja tego uzupełnienia, która może
być wykorzystana przy badaniu różnych
pograniczy. Istotą tego artykułu jest zatem
ukazanie koncepcji Zbigniewa Czarnucha
i przedstawienie nowych typologii badawczego
opisu pogranicza. W wypowiedzi wykorzystano
metajęzyk i koncepcję ‘pograniczy’,
które zaproponowano w monografi i
Katarzyny Taborskiej Literatura miejsca.
Piśmiennictwo postlandsberskie (Wydawnictwo
Naukowe AJP, Gorzów Wielkopolski
2017).